Gmina Międzyrzecz ogłasza przetarg
- Adres: 66-300 Międzyrzecz, ul. Rynek 1
- Województwo: lubuskie
- Telefon/fax: tel. 95 7426930 , fax. 95 7426979
- Data zamieszczenia: 2015-07-21
- Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe
Sekcja I - Zamawiający
- I.1. Nazwa i adres: Gmina Międzyrzecz
ul. Rynek 1 1
66-300 Międzyrzecz, woj. lubuskie
tel. 95 7426930, fax. 95 7426979
REGON: 21096684600000 - Adres strony internetowej zamawiającego: www.miedzyrzecz.pl
- I.2. Rodzaj zamawiającego: Administracja samorządowa
Sekcja II - Przedmiot zamówienia, przetargu
- II.1. Określenie przedmiotu zamówienia
- II.1.1. Nazwa nadana zamówieniu przez zamawiającego:
Wykonanie w systemie zaprojektuj i wybuduj mikroinstalacji prosumenckich w ramach projektu pn. Budowa mikroinstalacji prosumenckich na terenie gminy Międzyrzecz - II.1.2. Rodzaj zamówienia: roboty budowlane
- II.1.3. Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia:
3.1. Przedmiotem niniejszego zamówienia jest zaprojektowanie i wybudowanie mikroinstalacji prosumenckich w ramach projektu pn. Budowa mikroinstalacji prosumenckich na terenie gminy Międzyrzecz na wybranych obiektach z terenu gminy Międzyrzecz. Wykaz obiektów: a. Obiekty użyteczności publicznej: - Szkoła Podstawowa w Bukowcu - montaż paneli fotowoltaicznych 10kW, inwerter 10kW; - Szkoła Podstawowa w Kaławie- montaż paneli fotowoltaicznych 10kW, inwerter 10kW; - Baza turystyczno-kulturalna w Pniewie - montaż paneli fotowoltaicznych 10kW, inwerter 10kW, i pompa ciepła 7,5kW; b. Obiekty osób fizycznych - łącznie projekt obejmuje 25 zestawów o mocy elektrycznej paneli fotowoltaiczny 3 kW, inwerter 5kW dla użytkowników prywatnych w następujących miejscowościach położonych na terenie gminy Międzyrzecz: - Bukowiec - 2 obiekty; - Pniewo - 1 obiekt; - Międzyrzecz-Wybudowanie - 3 obiekty; - Kęszyca - 2 obiekty; - Gorzyca - 2 obiekty; - Wysoka - 1 obiekt; - Święty Wojciech - 6 obiektów; - Pieski - 1 obiekt; - Kęszyca Leśna - 2 obiekty; - Bobowicko - 3 obiekty; - Kęszyca Kolonia - 1 obiekt; - Wyszanowo - 1 obiekt; 3.2. Do podstawowych zadań Wykonawcy należy (przedmiot zamówienia): 3.2.1 Wykonanie dokumentacji technicznej obejmującej: 1) Wykonanie dokumentacji projektowej i uzgodnienie jej z właścicielem budynku, (4 egz. w formie utrwalonej na piśmie oraz w formie elektronicznej - CD) dla każdego z budynków odrębnie na podstawie załączonych Programów Funkcjonalno-Użytkowych 2) Opracowanie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (BIOZ), Wszelkie uzgodnienia dotyczące zaprojektowanej instalacji przed przedstawieniem ich Zamawiającemu muszą zostać skosztorysowane i uzgodnione z właścicielem nieruchomości i potwierdzone protokołem uzgodnień lub oświadczeniem właściciela o wyrażeniu zgody na przedstawione rozwiązanie techniczne. Wykonawca przed przystąpieniem do realizacji przedmiotu zamówienia zobowiązany jest wykonać dokumentację techniczną pełnobranżową i w imieniu Zamawiającego uzyskać wymagane prawem pozwolenia na ich realizację. Ponadto należy opracować harmonogram rzeczowo finansowy. W/w projekty muszą spełniać wymagania aktualnie obowiązujących norm, a zastosowane materiały do ich realizacji posiadać atesty i certyfikaty dopuszczeniowe dostosowania na rynku polskim. Harmonogram robót - terminy i czas udostępnienia poszczególnych pomieszczeń zostanie przygotowany we współpracy Zamawiającego z Wykonawcą i zatwierdzony przez obie strony. Wykonawca na podstawie przekazanego mu przez Zamawiającego pełnomocnictwa winien uzyskać wymagane prawem pozwolenia na realizację tych prac, które zezwoleń wymagają. Zaprojektowane mikroinstalacje muszę spełniać wymagania określone w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013. 3.2.2 Roboty budowlano-montażowe: 1) wykonanie robót budowlanych: montażowych instalacyjnych i ogólnobudowlanych 2) dobór, dostawa i montaż całej infrastruktury technicznej towarzyszącej, tzn. falowników, paneli, liczników etc. 3) dobór i dostawa konstrukcji wsporczej do montażu paneli, 4) budowa połączeń kablowych między panelami, 6) instalacja ochrony odgromowej i przepięciowej zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami, 7) montaż na konstrukcji wsporczej elektrowni, 8) wykonanie robót zgodnie z uzyskanymi warunkami, 9) dokonanie rozruchu elektrowni wraz z przewidywanym okresem próbnym (min. 7 dni); 10) opracowania instrukcji obsługi elektrowni i przeszkoleniu użytkownika, 11) opracowanie instrukcji p.poż. dla instalacji fotowoltaicznej i pompy ciepła. 3.2.3 Usługi serwisowe Świadczenie usług serwisowych przez okres nie krótszy niż 5 lat od daty podpisania protokołu odbioru robót. Wykonawca zapewni serwisowanie wybudowanych instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła w okresie objętym gwarancją oraz zobowiązuje się do wykonania co najmniej 2 razy w ciągu roku bezpłatnych przeglądów wszystkich wybudowanych instalacji. Koszty serwisowania urządzeń i instalacji w okresie obowiązywania gwarancji pokrywa Wykonawca. 3.3. Zamawiający wymaga, aby oferowany przedmiot zamówienia w zakresie urządzeń spełniał wymagania określone w Programach Funkcjonalno Użytkowych, które stanowią załącznik do SIWZ. 3.4. Zamawiający wymaga, aby zaprojektowane mikroinstalacje spełniały wymogi Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 marca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. 3.5. Kierując się treścią Programów Funkcjonalno Użytkowych w ramach tego zadania należy brać pod uwagę następujące wymagania Zamawiającego: 1) Projektując oraz wykonując roboty związane z montażem instalacji należy dążyć do tego aby jak w najmniejszym stopniu ingerować w elementy wykończenia istniejących obiektów (okładziny wewnętrzne, elewacje, powłoki malarskie, zabezpieczenia antykorozyjne, powłoki izolacji cieplnej czy akustycznej i itp.). Jednak gdy pojawi się konieczność przeprowadzenia takich ingerencji podczas wykonania robót instalacyjnych, to ich zakres i ilość należy uzgodnić z właścicielem lub użytkownikiem obiektu oraz wyznaczonym przez Zamawiającego Inspektorem Nadzoru. Prace te należy wliczyć w koszty inwestycji. Wszelkiego rodzaju otwory montażowe, przebicia, przejścia, itp., powstałe w czasie prowadzenia prac instalacyjnych należy wykończyć na podstawowym poziomie obróbek murarsko-tynkarskich. Do zadań właściciela obiektu należy wykonanie ostatecznego wykończenia miejsc związanych z prowadzeniem prac instalacyjnych, np. poprzez malowanie czy innego rodzaju wykończenia. Za wszelkie zniszczenia lub uszkodzenia elementów budowlanych i konstrukcyjnych obiektu nie związanych z wykonywaną instalacją lub w zakresie większym niż wymaga tego montaż instalacji, odpowiada Wykonawca i jest on zobowiązany do ich usunięcia na własny koszt. 2) Po zakończeniu robót instalacyjnych Wykonawca zobowiązany jest do uprzątnięcia przekazanego terenu oraz jego otoczenia, jeśli zostało wykorzystane do prowadzenia robót. Zakres czynności obejmujących uprzątnięcie terenu robót obejmuje m.in.: usunięcie niewykorzystanych materiałów oraz resztek materiałów wykorzystanych, usunięcie sprzętu, maszyn i urządzeń wykorzystywanych podczas realizacji zadania, zlikwidowanie zaplecza socjalnego dla pracowników, usunięcie innych odpadów powstałych w trakcie prowadzenia robót oraz uprzątnięcie otoczenia. Wszelkie odpady należy usunąć zgodnie z ustawą o odpadach. 3) Z uwagi na specyficzny charakter inwestycji polegający na montażu instalacji w budynkach prywatnych oraz na obiektach szkolnych, Wykonawca zobowiązany jest przed rozpoczęciem robót uzgodnić termin realizacji z Właścicielem nieruchomości. Montaż instalacji nie może trwać dłużej jak 2 (dwa) dni w jednym budynku, dlatego też Wykonawca winien posiadać pełne wyposażenie do zmontowania instalacji i wykonania rozruchu. Ponadto Wykonawca zobowiązany jest do zabezpieczenia terenu budowy w okresie trwania realizacji kontraktu aż do zakończenia i odbioru ostatecznego robót w szczególności przy obiektach użyteczności publicznej. 4) Koszt zabezpieczenia terenu budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że jest włączony w cenę kontraktową. 5) W miejscach przylegających do dróg otwartych dla ruchu, Wykonawca ogrodzi lub wyraźnie oznakuje teren budowy, w sposób uzgodniony z Inspektorem Nadzoru. 6) Wszystkie materiały stosowane przy wykonywaniu zadania muszą być: - dopuszczone do obrotu i stosowania zgodnie z obowiązującym prawem (w tym w szczególności Prawem budowlanym i Ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych) i spełniać wymagania obowiązujących norm właściwych dla przeznaczenia i zastosowania danego materiału, posiadać wymagane prawem certyfikaty, atesty, deklaracje lub certyfikaty zgodności i oznakowanie, zgodne z wykonanymi projektami oraz postanowieniami PFU, - nowe, nieużywane, właściwie oznakowane i opakowane (muszą mieć datę produkcji z roku ich zabudowy lub roku poprzedzającego zabudowę), - zgodne z zaleceniami producenta. 3.6. Szczegółowe postanowienie: 1) Wykonawca przed złożeniem oferty winien zapoznać się z miejscem prowadzenia robót, 2) W cenie ryczałtowej zadania należy ująć wszystkie koszty niezbędne do terminowego i prawidłowego wykonania przedmiotu zamówienia opisanego w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, w tym również koszty zagospodarowania, zabezpieczenia i utrzymania terenu budowy, zapewnienia na terenie budowy należytego ładu i porządku, przestrzegania przepisów BHP, właściwego zagospodarowania materiałów rozbiórkowych zgodnie z ustawą o odpadach, koszty niezbędnych badań i sprawdzeń, uporządkowania terenu po zakończeniu robót. Wykonawca odpowiada za ochronę instalacji na powierzchni ziemi i za urządzenia podziemne, takie jak rurociągi, kable, repery, punkty geodezyjne, piezometry itp. oraz uzyska od odpowiednich władz będących właścicielami tych urządzeń potwierdzenie informacji dostarczonych mu przez Zamawiającego w ramach planu ich lokalizacji. Wykonawca zapewni właściwe oznakowanie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urządzeń w czasie trwania budowy oraz pokryje koszty z tym związane w ramach ceny ofertowej. Wszystkie roboty związane z przebudową urządzeń infrastruktury należy wykonywać pod nadzorem właścicieli sieci. Wszelkie koszty związane z nadzorem właścicieli sieci nad tymi robotami ponosi Wykonawca. Koszt ten należy uwzględnić w cenie ofertowej. O fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzwłocznie powiadomi inspektora i zainteresowane władze oraz będzie z nimi współpracował dostarczając wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonaniu napraw. Wykonawca będzie odpowiadać za wszelkie spowodowane przez jego działania uszkodzenia instalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiającego a także pokryje koszty napraw. 3) Zamawiający zastrzega sobie prawo do ograniczenia, na każdym etapie realizacji, przedmiotu zamówienia. Ograniczenie przedmiotu zamówienia skutkować będzie pomniejszeniem wynagrodzenia należnego wykonawcy adekwatnym do zakresu ograniczonych przez Zamawiającego robót. 4) W przypadku wątpliwości Zamawiającego co do jakości, technologii robót, wbudowanych materiałów (pomimo przedstawienia przez Wykonawcę pozytywnych wyników badań, atestów, certyfikatów, deklaracji itp.) Zamawiający jest uprawniony do zlecenia badań niezależnemu laboratorium badawczemu/rzeczoznawcy. W przypadku uzyskania negatywnych wyników badań laboratoryjnych/ekspertyz potwierdzających nieprawidłową jakość wykonanego elementu/robót, wbudowanych materiałów, koszt wykonania tych badań laboratoryjnych/ekspertyzy rzeczoznawcy obciąża Wykonawcę. 5) W przypadku użycia w SIWZ lub w załącznikach do niej nazw materiałów, producentów, znaków towarowych czy też norm, aprobat, specyfikacji technicznych i systemów odniesienia, należy je traktować jako przykładowe, mające na celu doprecyzowanie elementów przedmiotu zamówienia określających wymagany minimalny standard techniczny i jakościowy. Zamawiający - zgodnie z art. 30 ust. 4 Pzp - dopuszcza składanie ofert obejmujących rozwiązania równoważne o parametrach technicznych, eksploatacyjnych i użytkowych nie gorszych niż te wskazane w SIWZ i załącznikach do niej. Zgodnie z przepisem art. 30 ust. 5 Pzp, Wykonawca, który powołuje się na rozwiązania równoważne opisywanym przez zamawiającego, jest obowiązany wykazać, że oferowane przez niego dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania określone przez Zamawiającego. Zamawiający dopuszcza zastosowanie rozwiązań zamiennych, równoważnych dla określonych w dokumentacji znaków towarowych, patentów lub ich pochodzenia. 3.7. Wykonawca ma obowiązek ująć wszystkie niezbędne koszty aby przedmiot zamówienia był wykonany zgodnie z projektem oraz wiedzą i zasadami sztuki budowlanej. Wykonawca ma obowiązek sporządzenia oferty cenowej na podstawie załączonych Programów Funkcjonalno-Użytowych oraz SIWZ. 3.8. Wykonawca zobowiązuje się do udzielenia minimum 5-letniej gwarancji i rękojmi podstawowej na całość przedmiotu zamówienia w tym na roboty budowlano-montażowe oraz zobowiązuje się do zapewnienia pełnej funkcjonalności całości przedmiotu zamówienia poprzez bezpłatne usuwanie usterek w zakresie udzielonej przez siebie gwarancji. Natomiast na gwarancji szczególnej na panele fotowoltaiczne Zamawiający żąda minimum 10 lat gwarancji, liczonych od dnia podpisania przez Zamawiającego (bez uwag) protokołu odbioru końcowego zadania inwestycyjnego, oraz gwarantowaną żywotność nie krótszą jak 25 lat, na inwenter 10 lat gwarancji, na pozostały osprzęt instalacji fotowoltaiczne, minimum 5 lat gwarancji, na sterowniki 5 lat gwarancji, na pompę ciepła minimum 10 lat gwarancji. Czas realizacji serwisu maksymalnie 48 godzin od momentu zgłoszenia awarii w okresie gwarancji podstawowej i po upływie okresu gwarancji. Przeglądy serwisowe w okresie gwarancji podstawowej będą bezpłatne. Wykonawca wskaże wyspecjalizowany serwis, który dokonywać będzie naprawy awarii, usterek oraz przeglądów serwisowych. 3.9. Wykonawca zobowiązany jest do sporządzenia instrukcji eksploatacji i przeszkolenia właściciela budynku. Z przeszkolenia należy sporządzić protokół z wyszczególnieniem co było przedmiotem szkolenia i przekazać instrukcję. 3.10. Do napraw gwarancyjnych Wykonawca jest zobowiązany użyć fabrycznie nowych elementów o parametrach nie gorszych niż elementów uszkodzonych sprzed usterki. - II.1.4. Wspólny Słownik Zamówień (CPV): 713270007
- II.1.5. Czy dopuszcza się złożenie oferty częściowej: nie
- II.1.6. Czy dopuszcza się złożenie oferty wariantowej: nie
- II.1.7. Czy przewiduje się udzielenie zamówień uzupełniających: nie
Sekcja III - Informacje o charakterze prawnym, ekonomicznym, finansowym i technicznym
- III.1. Warunki dotyczące zamówienia
- Informacja na temat wadium: 1) Wykonawca jest zobowiązany wraz ze złożeniem oferty do wniesienia wadium w wysokości 20.000,00 złotych (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych 00/100), zgodnie z art. 45 ust. 6 ustawy pzp w jednej lub kilku następujących formach: a) pieniądzu; b) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo - kredytowej, z tym, że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym; c) gwarancjach bankowych, d) gwarancjach ubezpieczeniowych; e) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6 b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275 - tekst jednolity z późn. zm.); 2) wadium zgodnie z art. 45. ust. 3 ustawy pzp musi być wniesione najpóźniej przed upływem terminu składania ofert, tj. do dnia 05.08.2015 r., do godz. 14:00 Uwaga: 3) w przypadku składania przez Wykonawcę wadium w formie gwarancji lub poręczenia, powinny one być sporządzone zgodnie z obowiązującym prawem i winny zawierać następujące elementy: a) nazwa dającego zlecenie udzielenia gwarancji lub poręczenia (Wykonawcy), beneficjenta gwarancji lub poręczenia (Zamawiającego), gwaranta (banku lub instytucji ubezpieczeniowej udzielających gwarancji lub poręczenia) oraz wskazanie ich siedzib; b) określenie wierzytelności, która ma być zabezpieczona gwarancją lub poręczeniem; c) kwotę gwarancji lub poręczenia; d) termin ważności gwarancji lub poręczenia; e) zobowiązanie gwaranta do bezwarunkowego i nieodwołalnego zapłacenia kwoty gwarancji na pierwsze pisemne żądanie Zamawiającego zawierające oświadczenie, iż: Wykonawca w w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, pełnomocnictw, listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej, o której mowa w art. 24 ust. 2 pkt 5, lub informacji o tym, ze nie należy do grupy kapitałowej, lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co powodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej, Wykonawca, którego ofertę wybrano odmówił podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie, Wykonawca nie wniósł zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zawarcie umowy stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy; 4) w przypadku wniesienia wadium w formie innej niż pieniądz - oryginał dokumentu potwierdzającego wniesienie wadium należy dołączyć do oferty w osobnej koszulce - nie bindować i nie zszywać z ofertą, kserokopię zaś poświadczoną za zgodność z oryginałem należy dołączyć do oferty w sposób trwały (zszyta bindowana itp.). 5) wniesienie wadium w pieniądzu będzie skuteczne, jeżeli do podanego w ppkt 2) terminu znajdzie się ono na rachunku bankowym Zamawiającego. 6) wadium wnoszone w pieniądzu należy wpłacić przelewem na konto Urzędu Miejskiego w Międzyrzeczu 06 2030 0045 1110 0000 0131 3280 z dopiskiem Wadium - budowa mikroinstalacji prosumenkich na terenie gminy Międzyrzecz. 7) wadium wniesione w pieniądzu Zamawiający przechowuje na rachunku bankowym. 8) Zamawiający zwraca wadium: a) wszystkim Wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej lub unieważnieniu postępowania, z wyjątkiem Wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza z zastrzeżeniem ust. 11; b) Wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza - niezwłocznie po zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz wniesieniu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli jego wniesienia żądano; c) niezwłocznie na wniosek Wykonawcy, który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert; 9) Zamawiający będzie żądał ponownego wniesienia wadium przez Wykonawcę, któremu zwrócono wadium na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy pzp, jeżeli w wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia odwołania jego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza - Wykonawca wnosi wadium w terminie określonym przez Zamawiającego; 10) w przypadku wniesienia odwołania Zamawiający nie później niż na 7 dni przed upływem ważności wadium wezwie Wykonawców, pod rygorem wykluczenia z postępowania, do przedłużenia ważności wadium albo wniesienia nowego wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy. Jeżeli odwołanie wniesiono po wyborze oferty najkorzystniejszej, wezwanie skierowane zostanie jedynie do wykonawcy, którego ofertę wybrano jako najkorzystniejszą; Uwaga: 11) Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, pełnomocnictw, listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej, o której mowa w art. 24 ust. 2 pkt 5, lub informacji o tym, ze nie należy do grupy kapitałowej, lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co powodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej; 12) Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli Wykonawca, którego oferta została wybrana: a) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie, albo b) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy, albo c) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy.
Sekcja IV - Procedura przetargowa
- IV.1. Tryb udzielenia zamówienia
- IV.1.1. Tryb udzielenia zamówienia: przetarg nieograniczony
- IV.2. Kryteria oceny ofert
- IV.2.1. Kryteria oceny ofert: Gwarancja
- IV.3. Informacje administracyjne
- IV.3.1. Adres strony internetowej, na której dostępna jest specyfikacja istotnych warunków zamówienia: www.bip.miedzyrzecz.pl
- IV.3.5. Termin związania ofertą, okres w dniach: 30 (od ostatecznego terminu składania ofert)
Zobacz następny przetargZobacz poprzedni przetargPobierz ofertę w pliku pdfPowrót na stronę główną